Prawa i obowiązki pracownika agencji pracy tymczasowej są zawikłane i od każdej reguły wydaje się być jakieś „ale”, „jeśli”, „w wypadku” lub inny wyjątek. Jedna agencja funkcjonuje według CAO (układu zbiorowego) a inna nie. Poniższe reguły pracy i płacy są tylko generalnymi wskazówkami gdzie każdy przypadek może być wyjątkiem od reguły.
Ideą powstania agencji pracy tymczasowego zatrudnienia (Uitzendbureau) jest tymczasowość tej pracy i elastyczność w umieszczaniu pracownika na rożnych stanowiskach lub różnych firmach w zależności od potrzeb.
W pracy tymczasowej biorą udział trzy strony: ty jako pracownik, agencja i zleceniodawca-pracodawca. Agencja pobiera opłatę za twoja pracę od pracodawcy i wypłaca tobie określoną sumę. Zazwyczaj jest to ustawowa minimalna płaca w Holandii. Pracę zleconą przez agencje podejmujesz dobrowolnie. Obowiązuje cie te same reguły pracy, ten sam czas pracy i dni wolne co innych pracowników danego pracodawcy.
Trzy fazy przywilejów
Pracownik ma określone prawa i obowiązki wynikające z kontraktu jaki podpisujesz z agencją. Generalnie w miarę stażu pracy w agencji zdobywasz nieco więcej praw według tzw. „fasenstelsel” (układ fazowy) który dzieli pracowników na trzy kategorie:
Faza A: jest umową jaką zawierasz z agencją. Jej termin obowiązuje pierwsze kalendarzowe 78 tygodni pracy (około 1,5 roku) niezależnie czy pracujesz kilka godzin tygodniowo czy w pełnym wymiarze godzin. Ale gdy w tym okresie nastąpi przerwa w pracy długości 26 tygodni lub dłużej (6 mies.) staż zaczyna się liczyć na nowo od pierwszego tygodnia.
Umowa o prace kończy się w momencie gdy pracownik sobie tego życzy. Także choroba pracownika może byc powodem zakończenia umowy.
Kolejnym warunkiem Fazy A jest prawo do wypłaty tylko godzin rzeczywiście przepracowanych, czyli nie za czas przerw w zatrudnieniu.
Faza B: wchodzi w życie jeśli po Fazie A nadal pracujesz w tej samej agencji . Otrzymujesz wówczas czasową umowę o prace (tijdelijke arbeidsovereenkomst) lub umowę na czas nieokreślony (arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd). Ta faza trwa dwa lata bez obowiązku otrzymania stałego kontraktu (vast contract). Jeśłi w Fazie B nastąpi przerwa w zatrudnieniu długości 13 do 26 tygodni to rozpoczynasz Fazę B od nowa. Jeśli przerwa w zatrudnieniu będzie dłuższa niż 26 tygodni (6. mies.) wówczas wracasz się do początku Fazy A. Jeśli przerwa w pracy jest krótsza masz prawo do wypłaty 90% twojej ostatniej wypłaty według zakontraktowanej ilości godzin.
Faza C: gdy pracujesz nadal w tej samej agencji to po dwóch latach pracy w Fazie B wchodzisz w Fazę C co daje ci automatycznie kontrakt na czas nieograniczony w agencji (in dienst voor onbepaalde tijd bij het uitzendbureau). Reszta reguł podobnie jak i w Fazie B jedynie umowy o prace nie można zakończyć bez okresu wymówienia.
Niektóre agencje pracy nie posiadające CAO (układ zbiorowy) nie używają systemy fazowego ale system czasowych kontraktów (periode-keten systeem). Pracodawca może w ciągu maksymalnie 3 lat trzykrotnie przedłużać kontrakt z przerwami w zatrudnieniu do maksymalnie 3 miesięcy. Po 3 latach pracownik automatycznie ma umowę na czas nieokreślony. Gdy jednak między kontraktami będzie przerwa w zatrudnieniu dłuższa niż 3 miesiące zaczynasz od nowa.
Od 26 tygodnia pracy w agencji rozpoczyna się budowa twojego funduszu emerytalnego. Tym zajmuje się fundusz emerytalny dla agencji (pensioenfonds voor uitzendkrachten) gdzie wpłacane są składki emerytalne tak długo jak pracujesz w jednej lub więcej agencji bez przerwy dłuższej niż jeden rok.
Dni wolne i urlopy
W Fazie A dni wolne są niepłacone ale agencja dla kompensacji rezerwuje pewna kwotę (aanvulling op je salaris) która możesz pobrać. Ta kwota jest naliczana na bazie zwykłych godzin pracy, bez nadgodzin. Gdy tych pieniędzy nie pobierasz zostają tobie wypłacone w dwóch ratach: 26 i 52 tydzień roku. Także jeśli już w tej agencji nie pracujesz winna kwota jest przelewana na twój rachunek bankowy.
W Fazie B i C twoje dni wolne są płatne. Przy 40-godzinnym tygodniu pracy jest to 16 płatnych godzin w miesiącu, czyli innymi wypracowujesz sobie prawo do dwóch, płatnych dni urlopu miesięcznie – 24 dni w roku. O zamierzanym urlopie winny jesteś poinformować agencję wystarczająco wcześnie. Dni świąteczne, wypadające w dni robocze i wolne od pracy są także wypłacane.
Nadgodziny
Nadgodziny mogą być wypłacane lub wymieniane na wolne godziny. Czasami zdarzają się dodatki za nadgodziny ale obowiązku nie ma.
Choroba
Jesteś chory? Pierwszego dnia choroby, do godziny 10 rano, masz obowiązek zgłosić to w firmie w której pracujesz jak i w agencji która cię tam zatrudniła.
Zasady chorobowego zależne są of fazy:
Faza A: w momencie zgłoszenia choroby agencja kończy z tobą kontrakt i nie płaci za chorobę. Nie płacone są także wizyty u lekarza lub dni wolne z powodu nagłych wypadków rodzinnych. Ale według prawa chorobowego (ziektewet) masz prawo od trzeciego dnia choroby do zasiłku chorobowego (poprzez UWV) w wysokości 70% ostatniej miesięcznej wypłaty i według CAO agencja winna jest dokonywać dopłaty do wysokości 91% twojego zarobku. Kwoty mogą się różnić w zależności czy przepracowałeś minimalnie 13 tygodni i nie brałeś w tym czasie urlopu. Dwa pierwsze dni choroby (wachtdagen) są niepłacone choć za drugi dzień agencja według CAOpowinna wypłacić pewną kompensację.
W Fazie B i C chorobowe jest wypłacane. Dni choroby nie są potrącane z dni urlopowych. Od drugiego dnia choroby agencja wypłaca 91% ostatnio zarobionej wypłaty. Chorobowe jest wypłacane o daty ważności twojej umowy o pracę/kontraktu. Po tym okresie możesz się starać o zasiłek chorobowy WIA.
Czujesz się lepiej? Masz obowiązek zameldować to w swojej agencji. Gdy jesteś w Fazie A i korzystasz z zasiłku chorobowego UWV musisz także w UWV zgłosić powrót do zdrowia.
Gdy termin twojego kontraktu upłynął a ty pracujesz dalej i twoja agencja zapomniała odnowić kontraktu – jest to równoznaczne z przedłużeniem poprzedniego kontraktu na tych samych warunkach na okres maksymalnie jednego roku.
Kontrakt się kończy i możesz odejść
Gdy dla pracodawcy/agencji jest to na rękę – a często jest – po zakończeniu kontraktu dziękują ci za prace i na twoje miejsce przyjmują nowego pracownika. Inaczej musieliby ci wydać umowę na czas nieokreślony, a to jest akurat ostatnie o czym oni myślą. Pracownik a właściwie najemnik nie ma prawa do holenderskiej procedury zwolnienia i możliwości apelacji, nie wspominając już o premii za zwolnienie. Jedynie gdy przepracujesz w jednej agencji ponad 3 lata masz prawa niemal równe Holendrom. [źródło]
Więcej informacji o prawach i obowiązkach na stronie związku agencji pracy(ABU) tam też do ściągnięcia CAO także po polsku.
Polskie streszczenie CAO agencji pracy zrzeszonych w ABU.
Nikt ci nie pomoże gdy ty sam o to nie zadbasz
Zanim zaczniesz się martwić o swoją pozycję w Holandii przeczytaj uważnie swój kontrakt i CAO Ciebie obowiązujące. Zrozumienie prawa da ci argument w ewentualnych sporach. Nikt ci nie pomoże gdy ty sam nie pomożesz sobie zaznajamiając się z prawami jakie ciebie dotyczą i dokumentami jakie sam podpisałeś.
Pamiętaj! Każdy kontrakt jaki ty podpisujesz obowiązuje ciebie. Lamentowanie po czasie świadczy o twojej głupocie. Ludzie którzy te dokumenty sporządzili żyją z ciebie. Od twojej nieodpowiedzialności i głupoty nikt cie nie uchroni. Na pewno nikt w Holandii. Ty jesteś tu najemnikiem. Za sto lat o tobie będą mówić tak jak o murzynach na plantacjach bawełny w Wirginii. Nie miej złudzeń. Kto sam nie zadba o swoje interesy nikt o niego nie zadba. A już na pewno nie poza granicami Polski.
Pamiętaj, że ONI widzą cie nie inaczej jak siłę roboczą. masz przynosić zysk, pracować, pracować i jeszcze raz pracować. Agencje pracy są nowoczesnymi naganiaczami niewolników pracy.
Nie podpisuj kontraktu gdy go nie rozumiesz. A gdy już podpisałeś nie lamentuj, że ci nie dali dnia wolnego w wypadku choroby, śmierci dziecka lub ślubu siostry.
Dla agencji jesteś tylko i wyłącznie środkiem zysku. Nawet jak nie ma dla ciebie pracy to i tak zarabiają na tobie potrącając rożne koszty i licząc 250-300 euro za łóżko w pokoiku gdzie śpi dwóch do czterech tak samo zmęczonych najemników.